ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΣΥΝΗΓΟΡΙΑΣ ΕΕΒΕΠ: ΑΠΟΣΤΟΛΗ, ΣΚΟΠΟΙ, ΣΤΟΧΟΙ

Η συνηγορία συνιστά ένα βασικό εργαλείο προάσπισης και προώθησης των επαγγελματικών δικαιωμάτων,  επισήμανσης δυσλειτουργιών, καταγραφής καλών και κακών πρακτικών και ανάληψης δράσεων με σκοπό τη βελτίωση αφενός του επαγγέλματος αφετέρου του ευρύτερου χώρου των Βιβλιοθηκών/Αρχείων της χώρας.

Η Επιτροπή Συνηγορίας αποφασίστηκε να συσταθεί με απόφαση του ΔΣ  της ΕΕΒΕΠ το φθινόπωρο του 2023. Η Επιτροπή συστάθηκε το Δεκέμβριο του 2023 και συμμετέχουν οι: Ασλανίδη Μαρία, Βόλλα Μαρία, Γλωσσιώτης Γιώργος, Ζέρβα Αγγελική, Θεοδωρίκα Χριστίνα, Ιωαννίδου Αρσινόη, Κατσιρίκου Ανθή, Μαργαρίτη, Ελένη, Μπαζμαδέλης Άρης (συντονιστής), Παυλίδου Αλίκη.

Κύρια αποστολή της Επιτροπής Συνηγορίας της ΕΕΒΕΠ είναι η ανάδειξη, η επικοινωνία και η προώθηση του ρόλου της Συνηγορίας στον χώρο των Βιβλιοθηκών, Αρχείων και συναφών οργανισμών στην Ελλάδα.

Η Επιτροπή Συνηγορίας προάγει τη θετική αλλαγή για τις βιβλιοθήκες τα αρχεία και τις κοινότητές τους,  αναπτύσσοντας εργαλεία και παρέχοντας καθοδήγηση στους υποστηρικτές των Βιβλιοθηκών να επηρεάσουν τη λήψη αποφάσεων σε εθνικό, τοπικό ή θεσμικό επίπεδο.

Με τις βιβλιοθήκες να εξαρτώνται έντονα από τις αποφάσεις άλλων – σχετικά με τους νόμους, τη χρηματοδότηση και όχι μόνο  – η συνηγορία, προκειμένου να διαμορφωθούν στρατηγικές και προτάσεις, είναι απαραίτητη.
Ευτυχώς, οι βιβλιοθήκες  –  μέσω της παρουσίας τους και των πρακτικών συνεισφορών τους για τη βελτίωση της ζωής των κοινοτήτων που εξυπηρετούν –διαθέτουν τις δυνατότητες να το κάνουν .

Είναι ευθύνη της Επιτροπής Συνηγορίας να είναι προορατική για την προώθηση της σημασίας των βιβλιοθηκών και των αρχείων καθώς και την αναγκαιότητα στελέχωσης τους από επιστήμονες της πληροφόρησης. Σκοπός της είναι να διασφαλίσει ότι η ΕΕΒΕΠ είναι ένας αποτελεσματικός συνήγορος, που ανταποκρίνεται στην ανάληψη αναγκαίων δράσεων, όχι μόνο για τα μέλη του και τους θεσμούς τους, αλλά και για άλλους εθνικούς οργανισμούς που μοιράζονται τις αξίες της. Η Επιτροπή εργάζεται για να διασφαλίσει ότι τα παραδείγματα καλής πρακτικής προωθούνται ευρέως και συμβάλλει στην ευαισθητοποίηση σχετικά με την αξία των βιβλιοθηκών για την κοινωνία. Αντιπροσωπεύει ένα ευρύ κύκλο επιστημόνων  και κατ’ επέκταση τύπων Βιβλιοθηκών, Αρχείων και συναφών οργανισμών και ασχολείται ενεργά με τα μέλη της Ένωσης.

Στην χώρα μας, όπου ο τομέας της Βιβλιοθηκονομίας/Αρχειονομίας έχει απαξιωθεί (Εκπαίδευση – Επαγγελματισμός – Επαγγελματικά Δικαιώματα) η συνηγορία θα πρέπει να απευθύνεται προς τα κάτω (π.χ. στους επαγγελματίες του χώρου), οριζόντια (π.χ. πανεπιστημιακή εκπαίδευση και επιμορφωτικά σεμινάρια) και προς τα πάνω (π.χ. σε όλους τους εμπλεκόμενους φορείς που έχουν αρμοδιότητα αλλά και σε όσους μπορούν να επέμβουν και να αλλάξουν την κατάσταση). Προκειμένου να φθάσει η Συνηγορία προς όλους όσους μπορούν να στηρίξουν σε πολιτικό/οικονομικό/θεσμικό επίπεδο κ.λπ. αλλά και σε όσους προσθέτουν αξία στην ύπαρξη των βιβλιοθηκών/αρχείων η Επιτροπή αναπτύσσει μία σειρά εργαλείων τα οποία περιλαμβάνουν:

1. Την έρευνα (π.χ. ερωτηματολόγια, αξιολόγηση προγραμμάτων σπουδών, κτλ,.) ως συστηματικό εργαλείο που μας παρέχει πληροφορίες και αποδείξεις για την τρέχουσα κατάσταση
2. Επιστολές, έγγραφα, διακηρύξεις και ερευνητικά κείμενα που υποστηρίζουν τις δράσεις.
3. Δράσεις: διαβουλεύσεις με τους εμπλεκόμενους φορείς, εκπροσώπηση σε διοικητικές και ακαδημαϊκές αρχές, καταγγελίες κακών πρακτικών.
4. Σχεδιασμό μεσοπρόθεσμων και μακροπρόθεσμων στόχων ώστε η βιβλιοθήκη να ενσωματωθεί στην κουλτούρα μας.
5. Συνέργειες και συνεργασίες με φορείς που δρουν υποστηρικτικά για την επίτευξη των στόχων μας.

Η Επιτροπή Συνηγορίας, προκειμένου να μπορούν όλοι όσοι συνδέονται άμεσα με τον χώρο των Βιβλιοθηκών, Αρχείων και συναφών οργανισμών (πχ Μουσεία) στη χώρα να αξιοποιήσουν ή να κάνουν χρήση της Συνηγορίας, απευθύνεται:

1. Προς τα Πάνω: (Κέντρα λήψης Αποφάσεων/Αναζήτηση στήριξης / Συμμαχιών / Συνεργειών / Συμπράξεων κ.λπ.)
2. Προς τα Κάτω: Χρήστες/Πελάτες και δυνάμει χρήστες, οποιοσδήποτε θεωρείται ότι μπορεί να συνεισφέρει στην προώθηση της αποστολής της Συνηγορίας, ακόμη και αν δεν είναι προφανές ή πρόδηλο ανά περίοδο, π.χ. ΜΜΕ, Λέσχες Ανάγνωσης κ.λπ.
3. Εκτός χώρας (προς όλες τις κατευθύνσεις): Διεθνείς φορείς, άλλοι συναφείς εθνικοί φορείς, π.χ. άλλα εθνικά παραρτήματα της IAML ή Εθνικές Βιβλιοθήκες κατά τόπους, ή επιχειρηματίες (π.χ. Εκδότες, Βιβλιοπώλες, Τύπος κ.λπ.)
4. Εντός χώρας οριζόντια: Επαγγελματίες του χώρου (βιβλιοθήκες/αρχεία και μουσεία), επαγγελματίες με έμμεση σύνδεση με τον χώρο (π.χ. Πανεπιστήμια, Σχολεία, λοιπές βαθμίδες εκπαίδευσης, εκδότες, βιβλιοπωλεία, μουσεία και λοιποί χώροι που συνδέονται με τις τέχνες και τα γράμματα κ.λπ.)

Εκτός από τα παραπάνω, επί μέρους στόχοι και σκοποί και εργαλεία περιλαμβάνουν:

• Διαμόρφωση πλαισίου λειτουργίας της Επιτροπής Συνηγορίας προς επίτευξη της αποστολής της:
  • Μέλη: Καταγραφή, ποιοι είμαστε, στοιχεία επικοινωνίας, φορέας (affiliation) και ό,τι άλλο θεωρείται απαραίτητο.
• Διαμόρφωση πλαισίου επικοινωνίας της αποστολής και των στόχων της Επιτροπής Συνηγορίας:
  • Προσδιορισμός του ΠΩΣ φθάνουμε εμείς στο “πρόβλημα”:
  • Προσδιορισμός του ΠΩΣ φθάνει το “πρόβλημα” σε εμάς: Μέθοδοι και εργαλεία επικοινωνίας ώστε να μπορούν όλοι όσοι συνδέονται άμεσα με τον χώρο των βιβλιοθηκών/αρχείων (και μουσείων) στη χώρα να αξιοποιήσουν ή να κάνουν χρήση της Συνηγορίας.
  • Γενικά, στόχος της Συνηγορίας είναι να βρει τρόπους να προκαλέσει και να στρέψει προς αυτήν το ενδιαφέρον, να το διατηρήσει, να συγκεντρώσει και να συντονίσει την επικοινωνία με τους φορείς, να αναζητήσει τρόπους να καλύψει κενά στην επικοινωνία, να επενδύσει στο να χτίσει εύστοχες “γέφυρες”/ συνδέσεις με φορείς εντός και εκτός χώρας κ.λπ., σε ακολουθία με το τι εννοείται και τι περιλαμβάνει η Συνηγορία στον χώρο των βιβλιοθηκών/αρχείων (και μουσείων με βιβλιοθήκες και αρχεία).
• Διαμόρφωση ροής εργασιών κ.λπ.
  • Οργανόγραμμα (έχει προταθεί template για εσωτερική χρήση της Επιτροπής)
  • Περιοδικότητα/συχνότητα συναντήσεων της Επιτροπής
  • Τήρηση πρακτικών
  • Περιοδικότητα/συχνότητα επικοινωνίας για την επίτευξη των παραπάνω (αποστολή και στόχοι).
  • Ταύτιση ζητημάτων
  • Αποσαφήνιση ζητημάτων
  • Αξιολόγηση ζητημάτων
  • Ταύτιση/Εύρεση λύσεων-Προτάσεις
  • Λήψη αποφάσεων
  • Αξιολόγηση υλοποίησης των αποφάσεων-προτάσεων (σε δεύτερο χρόνο)
  • Ετήσιες εκθέσεις (Απολογισμός έργου επιτροπής σε ετήσια βάση: τι έγινε, τι πέτυχε, γιατί πέτυχε, τι δεν πέτυχε, γιατί δεν πέτυχε).
  • Ορισμός Προτεραιοτήτων ή/και Χαρακτηρισμός ενός ζητήματος ως “κατεπείγοντος” (καθορισμός μιας τακτικής ετήσιας ατζέντας με έναν εφικτό και υλοποιήσιμο αριθμό ζητημάτων ανά έτος, όχι πολλά και τίποτα, π.χ. 1-2 ζητήματα ανά έτος, ώστε να υπάρχει χώρος και χρόνος διαχείρισης και έκτακτων ζητημάτων.
    • Αξιολόγηση ζητημάτων που χρήζουν Συνηγορίας.
      • Κάποια ερωτήματα τα οποία προτείνεται να διατυπώνονται στο πλαίσιο της αξιολόγησης από την Επιτροπή ενός ζητήματος προκειμένου για την αντικειμενική ιεράρχησή του, είναι τα παρακάτω:
        • Τι συμβαίνει (ποιο είναι το ζήτημα);
        • Τι αποκλίνει/παρεκκλίνει από τον σχεδιασμό ή τα προσδοκώμενα αποτελέσματα (Ποιο είναι το πρόβλημα από το οποίο πηγάζει ή το οποίο προκαλεί το ζήτημα; Μπορούμε να το διατυπώσουμε λεκτικά; Όταν το διατυπώνουμε αποσαφηνίζεται; Το ζήτημα αυτό συνδέεται με άλλα ζητήματα ως απόρροια του ίδιου προβλήματος; Συνεπώς, αν βρούμε λύση για το ένα, τα άλλα επηρεάζονται θετικά ή αρνητικά ή ουδέτερα; Υπάρχουν επικαλύψεις; κ.λπ.)
        • Τι μπορεί να βελτιωθεί; (Δυνατότητες)
        • Τι μεταβάλλεται και πώς επιδρά (ποιες [θα] είναι ή είναι ήδη οι συνέπειες;) (Μεταβολές)
        • Τι θα μπορούσε να συμβεί στο μέλλον;
        • Τι θα μπορούσε να αλλάξει;
        • Τι ενδείξεις/αποδείξεις υπάρχουν;
        • Πόσο σημαντικό είναι το ζήτημα;
        • Πόσο επείγον είναι το ζήτημα;
        • Ποιος/ποιοι πρέπει να εμπλακούν; Μόνο μέλη της Επιτροπής ή προσκαλούνται ειδικοί από τον χώρο/τους χώρους στους οποίους εντοπίζεται το ζήτημα ή/και είναι υπεύθυνοι για το πρόβλημα ή/και μπορούν να συμβάλλουν στην επίλυση του προβλήματος;
        • Πώς πρέπει να εμπλακούν;
        • Πώς μπορεί το ζήτημα να επιλυθεί;
        • Πότε θα επιλυθεί;
        • κ.λπ.

Τέλος, η Επιτροπή θα αναφέρει τις δραστηριότητές της στο Διοικητικό Συμβούλιο προηγουμένως και θα μεριμνά ώστε τα μέλη της ΕΕΒΕΠ να ενημερώνονται τακτικά και να ζητείται η γνώμη τους ανάλογα με την περίπτωση.

Η επιτροπή θα υποστηρίζεται από ένα δίκτυο επαφών που:

1. βοηθούν στον εντοπισμό προβλημάτων που χρήζουν ανάληψης δράσης
2. υποστηρίζουν την υλοποίηση πρωτοβουλιών και δράσεων
3. παρέχουν στην επιτροπή βασικές πληροφορίες.

Email επικοινωνίας Επιτροπής bazma@mus.auth.gr